شاپور بهیان؛ فاطمه بیات؛ اصغر محمدی
چکیده
این مقاله با درک وضعیت مصرفی شهر زنجان و با هدف بررسی حک‌شدگی مصرف متظاهرانه انجام شده است. مطالعه به روش کیفی و در سال 1399 انجام شده است. جمعیت موردبررسی، شهروندان(دارای تحصیلات دانشگاهی)20تا65 سال شهر زنجان است. نمونه‌ها با روش نمونه‌گیری نظری و هدفمند، انتخاب شدند و با اشباع نظری در نفر دهم ختم شدند و حجم نمونه 10 نفر تعیین شد. ابزار ...
بیشتر
این مقاله با درک وضعیت مصرفی شهر زنجان و با هدف بررسی حک‌شدگی مصرف متظاهرانه انجام شده است. مطالعه به روش کیفی و در سال 1399 انجام شده است. جمعیت موردبررسی، شهروندان(دارای تحصیلات دانشگاهی)20تا65 سال شهر زنجان است. نمونه‌ها با روش نمونه‌گیری نظری و هدفمند، انتخاب شدند و با اشباع نظری در نفر دهم ختم شدند و حجم نمونه 10 نفر تعیین شد. ابزار و روش گردآوری، پرسش‌نامه باز و مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته است. روایی ابزار با معیار قابلیت اعتماد و تکنیک مقایسه تحلیلی و ممیزی بررسی شده و ثبت مصاحبه‌ها با یادداشت‌برداری و ضبط صدا انجام شد. کدگذاری و تحلیل‌ها در رویکرد نظریه زمینه‌ای، انجام شد. یافته‌ها با 9 مقوله اصلی و 21 مقوله فرعی، حک‌شدگیِ مصرف متظاهرانه در عناصر فرهنگی و اجتماعی را نشان می‌دهد. حک‌شدگی مصرف متظاهرانه در عناصر فرهنگی، از «تسرّی هنجارهای مصرف تظاهری» و «شکل‌گیری نیازهای نو و باور به ارضای سلسله‌نیازها از طریق مصرف متظاهرانه» و سپس «دگرگونی در هنجارهای مربوط به اکتساب و تحرک اجتماعی» روایت می‌کند و موجب«تسلیم یا انتخاب آگاهانه‌ی باورهای مصرف متظاهرانه» می‌گردند. «محدودیتهای مالی و آرزوی رفع آن» فقط به‌عنوان مداخله‌گری در مسیر مصرف متظاهرانه، عمل می‌کند. حک‌شدگی مصرف متظاهرانه در عناصر اجتماعی، ابتدا از «نقش روابط اجتماعی در بروز مصرف متظاهرانه» در کنار «تناقض‌های ارزیابانه اجتماعی» و «تناقض تحریکات اجتماعی» و در نهایت، از «تحریک‌پذیری تصوّری (تصور فرد از مصرفش در اجتماع)» حکایت می‌کند.
